Największa hinduska świątynia na świecie nie znajduje się w Indiach, ale w Angkor w Kambodży.
Angkor Wat to ogromny kompleks świątyń buddyjskich położony w północnej Kambodży. Pierwotnie został zbudowany w pierwszej połowie XII wieku jako świątynia hinduska. Rozciągający się na ponad 162,6 ha Angkor Wat jest uważany za największy pomnik religijny na świecie.
Jego nazwa, co w języku khmerskim oznacza „miasto świątynne”, nawiązuje do faktu, że została zbudowana przez cesarza Surjawarmana II, który rządził regionem od 1113 do 1150 roku, jako świątynia państwowa i centrum polityczne swojego imperium.
Jako najlepiej zachowana świątynia w tym miejscu, jako jedyna pozostała znaczącym ośrodkiem religijnym od czasu swojego powstania — pierwotnie poświęcona hinduskiemu bogu Wisznu, aby stać się świątynią buddyjską pod koniec XII wieku.
Chociaż nie jest już aktywną świątynią, służy jako ważna atrakcja turystyczna w Kambodży, mimo że doznała znacznych zniszczeń podczas autokratycznych rządów reżimu Czerwonych Khmerów w 1970 roku i we wcześniejszych konfliktach regionalnych.
Koniecznie zajrzyj na f7.pl
Gdzie jest Angkor Wat?
Angkor Wat leży 5,5 kilometra na północ od nowoczesnego kambodżańskiego miasta Siem Reap, które liczy ponad 200 000 mieszkańców.
Jednak kiedy zostało zbudowane, służyło jako stolica imperium Khmerów, które rządziło wówczas regionem. Słowo „Angkor” oznacza „stolicę” w języku khmerskim, a słowo „Wat” oznacza „świątynię”.
Początkowo Angkor Wat został zaprojektowany jako świątynia hinduistyczna, ponieważ była to religia ówczesnego władcy regionu, Surjawarmana II. Jednak pod koniec XII wieku uznano je za miejsce buddyjskie.
Niestety, do tego czasu Angkor Wat został splądrowany przez plemię rywalizujące z Khmerami, którzy z kolei, na polecenie nowego cesarza, Dżajawarmana VII, przenieśli swoją stolicę do Angkor Thom, a swoją państwową świątynię do Bayon, oba znajdują się kilka kilometrów na północ od historycznego miejsca.
Wraz ze wzrostem znaczenia Angkor Wat w religii buddyjskiej regionu wzrosła też legenda otaczająca to miejsce. Wielu buddystów wierzy, że budowa świątyni została zlecona przez boga Indrę, a prace zostały wykonane w ciągu jednej nocy.
Jednak naukowcy wiedzą teraz, że budowa Angkor Wat zajęła kilka dziesięcioleci, od fazy projektowania do ukończenia.
Czytaj: Zakaz jazdy na słoniach w Kambodży w Angkor Wat od 2020 roku
Projekt Angkor Wat
Chociaż w XIII wieku Angkor Wat nie było już miejscem o znaczeniu politycznym, kulturalnym ani handlowym, do XIX wieku pozostało ważnym pomnikiem religii buddyjskiej.
Rzeczywiście, w przeciwieństwie do wielu historycznych miejsc, Angkor Wat nigdy nie został tak naprawdę opuszczony. Raczej stopniowo popadał w ruinę i niszczał.
Mimo to pozostał cudem architektonicznym niepodobnym do niczego innego. Został „odkryty na nowo” w 1840 roku przez francuskiego odkrywcę Henri Mouhota, który napisał, że miejsce to było „wspanialsze niż wszystko, co pozostawiły nam Grecja czy Rzym”.
Komplement można prawdopodobnie przypisać projektowi świątyni, która ma reprezentować górę Meru, dom bogów, zgodnie z zasadami religii hinduskiej i buddyjskiej. Jego pięć wież ma na celu odtworzenie pięciu szczytów góry Meru, a mury i fosa poniżej oddają cześć okolicznym pasmom górskim i morzu.
Do czasu budowy miejsca Khmerowie rozwinęli i udoskonalili swój własny styl architektoniczny, który opierał się na piaskowcu. W rezultacie Angkor Wat został zbudowany z bloków piaskowca.
Mur o wysokości 4,5 m, otoczony szeroką fosą, chronił miasto, świątynię i mieszkańców przed inwazją, a znaczna część tej fortyfikacji wciąż stoi. Grobla z piaskowca służyła jako główny punkt dostępu do świątyni.
Wewnątrz tych murów Angkor Wat rozciąga się na ponad 80 ha. Uważa się, że obszar ten obejmował miasto, strukturę świątyni i pałac cesarski, który znajdował się na północ od świątyni.
Jednak zgodnie z ówczesną tradycją tylko zewnętrzne mury miasta i świątynia zostały wykonane z piaskowca, a pozostałe konstrukcje z drewna i innych, mniej trwałych materiałów. Stąd pozostały tylko fragmenty świątyni i murów miejskich.
Mimo to świątynia jest nadal majestatyczną budowlą: w najwyższym punkcie – wieży nad główną świątynią – sięga ponad 21 metrów w powietrze.
Ściany świątyni ozdobione są tysiącami płaskorzeźb przedstawiających ważne bóstwa i postacie religii hinduskiej i buddyjskiej, a także kluczowe wydarzenia w jej tradycji narracyjnej. Znajduje się tam również płaskorzeźba przedstawiająca cesarza Surjawarmana II wjeżdżającego do miasta, być może po raz pierwszy po jej budowie.
Czytaj: 10 zwrotów starożytnych myślicieli. Zobaczcie, co ludzie wiedzieli o życiu 2000 lat temu
Angkor Wat dzisiaj
Niestety, chociaż Angkor Wat był używany do niedawna — do XIX wieku — miejsce to doznało znacznych zniszczeń, od zalesienia, przez trzęsienia ziemi po wojny.
Francuzi, którzy rządzili obecnie Kambodżą przez większą część XX wieku, na początku XX wieku ustanowili komisję mającą na celu przywrócenie tego miejsca do celów turystycznych. Grupa ta nadzorowała również trwające tam projekty archeologiczne.
Podczas gdy prace restauracyjne zostały wykonane w kawałkach pod rządami francuskimi, poważne wysiłki rozpoczęły się na poważnie dopiero w 1960 r. Kambodża była wówczas krajem przechodzącym od rządów kolonialnych do ograniczonej formy monarchii konstytucyjnej.
Kiedy Kambodża popadła w brutalną wojnę domową w 1970 roku, Angkor Wat, jakimś cudem, doznał stosunkowo minimalnych szkód. Autokratyczny i barbarzyński reżim Czerwonych Khmerów walczył z wojskami z sąsiedniego Wietnamu na obszarze w pobliżu starożytnego miasta, w wyniku czego zewnętrzne mury Angkor Wat zostały oznaczone dziurami po kulach.
Od tego czasu, gdy rząd Kambodży przechodził liczne zmiany, społeczność międzynarodowa, w tym m.in. przedstawiciele Indii, Niemiec i Francji, przyczynili się do trwających wysiłków odbudowy.
Miejsce to pozostaje ważnym źródłem narodowej dumy Kambodżan.
W 1992 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Chociaż odwiedzających Angkor Wat było wówczas zaledwie kilka tysięcy, obecnie ten punkt orientacyjny co roku wita około 500 000 odwiedzających — wielu z nich przybywa wcześnie rano, aby uwiecznić zdjęcia wschodu słońca nad tym, co wciąż jest bardzo magicznym, duchowym miejscem.
