Maslow uważał, że potrzeby fizjologiczne i psychologiczne motywują nasze działania.
Hierarchia potrzeb Abrahama Maslowa jest jedną z najbardziej znanych teorii motywacji. Teoria Maslowa mówi, że nasze działania są motywowane pewnymi potrzebami fizjologicznymi i psychologicznymi, które przechodzą od podstawowych do złożonych.
Koniecznie zajrzyj na f7.pl
Hierarchia teorii potrzeb Maslowa
Abraham Maslow po raz pierwszy przedstawił koncepcję hierarchii potrzeb w swoim artykule z 1943 roku zatytułowanym „Teoria ludzkiej motywacji” i ponownie w swojej późniejszej książce „Motywacja i osobowość”. Ta hierarchia sugeruje, że ludzie są zmotywowani do zaspokojenia podstawowych potrzeb, zanim przejdą do innych, bardziej zaawansowanych potrzeb.
Podczas gdy niektóre z istniejących wówczas szkół myślenia – takie jak psychoanaliza i behawioryzm – koncentrowały się na problematycznych zachowaniach, Maslowa bardziej interesowało poznawanie tego, co sprawia, że ludzie są szczęśliwi i co robią, aby osiągnąć ten cel.
Jako humanista Maslow wierzył, że ludzie mają wrodzone pragnienie samorealizacji, czyli bycia tym, kim mogą być. Aby osiągnąć ten ostateczny cel, należy jednak zaspokoić szereg bardziej podstawowych potrzeb. Obejmuje to potrzebę jedzenia, bezpieczeństwa, miłości i poczucia własnej wartości.
Maslow uważał, że te potrzeby są podobne do instynktów i odgrywają główną rolę w motywowaniu zachowań. Istnieje 5 różnych poziomów hierarchii potrzeb Maslowa, zaczynając od najniższego poziomu znanego jako potrzeby fizjologiczne.
Potrzeby fizjologiczne
Potrzeby fizjologiczne obejmują te, które są niezbędne do przetrwania. Niektóre przykłady potrzeb fizjologicznych obejmują:
- Żywność
- Woda
- Oddychanie
- Homeostaza
Oprócz podstawowych wymagań w zakresie odżywiania, regulacji powietrza i temperatury, potrzeby fizjologiczne obejmują również schronienie i ubranie. Maslow uwzględnił również rozmnażanie płciowe na tym poziomie hierarchii, ponieważ jest to niezbędne dla przetrwania i rozmnażania gatunku.
Czytaj: Ruszyły „Przystanki Ciepła” we Wrocławiu
Potrzeby w zakresie bezpieczeństwa i ochrony
Na drugim poziomie hierarchii Maslowa potrzeby stają się nieco bardziej złożone. Na tym poziomie potrzeby bezpieczeństwa i ochrony stają się pierwszorzędne.
Ludzie chcą kontroli i porządku w swoim życiu. Niektóre z podstawowych potrzeb w zakresie bezpieczeństwa i ochrony obejmują:
- Zabezpieczenie finansowe
- Zdrowie i dobra kondycja
- Bezpieczeństwo przed wypadkami i obrażeniami
Znalezienie pracy, uzyskanie ubezpieczenia zdrowotnego i opieki zdrowotnej, wpłacenie pieniędzy na konto oszczędnościowe i przeprowadzka do bezpieczniejszego sąsiedztwa to przykłady działań motywowanych potrzebami bezpieczeństwa.
Razem bezpieczeństwo i fizjologiczne poziomy hierarchii potrzeb Maslowa składają się na to, co często określa się jako „podstawowe potrzeby”.
Czytaj: Jesteś zmęczony? Możesz potrzebować więcej witaminy B12
Potrzeby społeczne
Potrzeby społeczne w hierarchii Maslowa obejmują miłość, akceptację i przynależność. Na tym poziomie potrzeba relacji emocjonalnych kieruje ludzkim zachowaniem. Niektóre z rzeczy, które zaspokajają tę potrzebę, obejmują:
- Przyjaźnie
- Związek/małżeństwo
- Relacje rodzinne
- Grupy społeczne
- Grupy społecznościowe
- Kościoły i organizacje religijne
Aby uniknąć samotności, depresji i lęków, ważne jest, aby ludzie czuli się kochani i akceptowani przez innych. Osobiste relacje z przyjaciółmi, rodziną i partnerami odgrywają ważną rolę, podobnie jak zaangażowanie w grupy — takie jak grupy religijne, drużyny sportowe, kluby książki i inne zajęcia grupowe.
Potrzeby szacunku
Na czwartym poziomie hierarchii Maslowa znajduje się potrzeba uznania i szacunku. Gdy potrzeby na trzech najniższych poziomach zostaną zaspokojone, potrzeby związane z szacunkiem zaczynają odgrywać bardziej znaczącą rolę w motywowaniu zachowania.
Na tym poziomie coraz ważniejsze staje się zdobywanie szacunku i uznania innych. Ludzie mają potrzebę osiągania rzeczy, a następnie doceniania ich wysiłków. Oprócz potrzeby poczucia spełnienia i prestiżu, potrzeby związane z szacunkiem obejmują takie rzeczy, jak poczucie własnej wartości i wartość osobista.
Ludzie muszą czuć, że są doceniani przez innych i mieć poczucie, że wnoszą wkład w świat. Udział w zajęciach zawodowych, osiągnięciach akademickich, uczestnictwo w zajęciach sportowych lub zespołowych oraz osobiste hobby mogą odgrywać rolę w zaspokajaniu potrzeb związanych z szacunkiem.
Ludzie, którzy są w stanie zaspokoić potrzeby związane z szacunkiem poprzez osiągnięcie dobrej samooceny i uznanie innych, zwykle czują się pewnie w swoich umiejętnościach. I odwrotnie, ci, którym brakuje poczucia własnej wartości i szacunku innych, mogą rozwijać poczucie niższości.
Szacunek i poziomy społeczne tworzą razem tak zwane „potrzeby psychologiczne” hierarchii.
Potrzeba samorozwoju
Na samym szczycie hierarchii Maslowa znajdują się potrzeby samorealizacji. Osoby samorealizujące się są samoświadome, troszczą się o rozwój osobisty, mniej interesują się opiniami innych i są zainteresowane realizacją swojego potencjału.
„Muzyk musi tworzyć muzykę, artysta musi malować, poeta musi pisać, jeśli chce być ostatecznie szczęśliwy. Kim człowiek może być, musi” – wyjaśnił Maslow, odnosząc się do potrzeby, jaką ludzie mają, aby osiągnąć swój pełny potencjał jako istoty ludzkie.
Przechodzenie przez piramidę potrzeb
Hierarchia potrzeb Maslowa jest często przedstawiana jako piramida. Najniższe poziomy piramidy potrzeb składają się z najbardziej podstawowych potrzeb, podczas gdy najbardziej złożone potrzeby znajdują się na szczycie.
Gdy potrzeby niższego poziomu zostaną zaspokojone, ludzie mogą przejść do następnego poziomu potrzeb. W miarę jak ludzie wspinają się w górę piramidy, potrzeby stają się coraz bardziej psychologiczne i społeczne.
Na szczycie piramidy priorytetem jest potrzeba osobistego szacunku i poczucia spełnienia. Podobnie jak Carl Rogers, Maslow podkreślał znaczenie samorealizacji, która jest procesem wzrastania i rozwoju jako osoby w celu osiągnięcia indywidualnego potencjału.
Różne rodzaje potrzeb
Hierarchię potrzeb Maslowa można podzielić na dwa rodzaje potrzeb: potrzeby niedoboru i potrzeby wzrostu.
- Potrzeby niedoboru: potrzeby fizjologiczne, bezpieczeństwa, społeczne i związane z szacunkiem to potrzeby niedoboru, które powstają w wyniku deprywacji. Zaspokojenie tych potrzeb na niższym poziomie jest ważne, aby uniknąć nieprzyjemnych uczuć lub konsekwencji.
- Potrzeby wzrostu: Maslow nazwał potrzeby na szczycie potrzeb wzrostu piramidy. Te potrzeby nie wynikają z braku czegoś, ale raczej z chęci osobistego rozwoju.
Podczas gdy teoria jest ogólnie przedstawiana jako dość sztywna hierarchia, Maslow zauważył, że porządek, w jakim te potrzeby są spełniane, nie zawsze jest zgodny z tym standardowym postępem.
Zauważył na przykład, że dla niektórych osób potrzeba poczucia własnej wartości jest ważniejsza niż potrzeba miłości. Dla innych potrzeba twórczego spełnienia może zastąpić nawet najbardziej podstawowe potrzeby.
Krytyka teorii Maslowa
Teoria Maslowa stała się szalenie popularna zarówno w psychologii, jak i poza nią. Teoria miała szczególny wpływ na dziedziny edukacji i biznesu. Ale koncepcja Maslowa nie była pozbawiona krytyki. Najważniejszymi z od dawna trzymanych zarzutów są:
- Potrzeby nie są zgodne z hierarchią: podczas gdy niektóre badania wykazały poparcie dla teorii Maslowa, większość badań nie była w stanie uzasadnić idei hierarchii potrzeb. Wahba i Bridwell (badacze z Baruch College) poinformowali, że istnieje niewiele dowodów na uszeregowanie tych potrzeb przez Maslowa, a jeszcze mniej dowodów na to, że potrzeby te są uporządkowane hierarchicznie.
- Teoria jest trudna do sprawdzenia: inni krytycy teorii Maslowa zauważają, że jego definicja samorealizacji jest trudna do naukowego sprawdzenia. Jego badania nad samorealizacją opierały się również na bardzo ograniczonej próbie osób, w tym ludziach, których znał, a także biografiach sławnych osób, które według Maslowa były samorealizujące się.
Niektóre z nowszych krytycznych zarzutów sugerują, że Maslow był inspirowany systemami wierzeń narodu Czarnych Stóp, ale zaniedbał to przyznać. Maslow studiował plemię Północnych Czarnych Stóp jako antropolog. Jednak ta podstawowa podstawa z czasem zniknęła, powodując, że nadużywał koncepcji, które pierwotnie miał oceniać.
Wpływ hierarchii Maslowa
Niezależnie od tej krytyki hierarchia potrzeb Maslowa stanowiła część ważnej zmiany w psychologii. Zamiast skupiać się na nieprawidłowym zachowaniu i rozwoju, humanistyczna psychologia Maslowa koncentrowała się na rozwoju zdrowych jednostek.
Odnotowano stosunkowo niewiele badań wspierających teorię Maslowa, jednak hierarchia potrzeb jest dobrze znana i popularna zarówno w psychologii, jak i poza nią. W badaniu opublikowanym w 2011 roku naukowcy z Uniwersytetu Illinois postanowili przetestować tę hierarchię.
Odkryli, że chociaż zaspokojenie potrzeb było silnie skorelowane ze szczęściem, ludzie z kultur na całym świecie zgłaszali, że samorealizacja i potrzeby społeczne są ważne, nawet gdy wiele z najbardziej podstawowych potrzeb nie zostało zaspokojonych.
Takie wyniki sugerują, że chociaż te potrzeby mogą być silnymi motywatorami ludzkiego zachowania, niekoniecznie przybierają formę hierarchiczną, którą opisał Maslow.
Rozszerzona hierarchia potrzeb
W 1970 roku Maslow zbudował swoją pierwotną hierarchię, aby uwzględnić trzy dodatkowe potrzeby na szczycie swojej piramidy, w sumie osiem:
- Potrzeby poznawcze. To skupia się na wiedzy. Ludzie na ogół chcą się uczyć i wiedzieć rzeczy o swoim świecie i swoim miejscu w nim.
- Potrzeby estetyczne. To odnosi się do doceniania piękna i formy. Ludzie mogą zaspokoić tę potrzebę, ciesząc się lub tworząc muzykę, sztukę, literaturę i inne kreatywne formy ekspresji.
- Potrzeby transcendencji. Maslow wierzył, że ludzie dążą do spojrzenia poza fizyczne „ja” w poszukiwaniu sensu. Pomaganie innym, praktykowanie duchowości i łączenie się z naturą to kilka sposobów na zaspokojenie tej potrzeby.
Niezależnie od tego, czy akceptujesz hierarchię potrzeb Maslowa, czy nie, jego teoria rzuca światło na wiele potrzeb, które mamy jako istoty ludzkie. I nawet jeśli nie wszyscy umieszczamy te potrzeby w tej samej kolejności, pamiętanie o nich podczas interakcji z innymi może sprawić, że nasze interakcje będą bardziej opiekuńcze i pełne szacunku.
Dlaczego hierarchia potrzeb Maslowa jest ważna?
Podstawą teorii Maslowa jest to, że motywują nas nasze potrzeby jako istot ludzkich. Dodatkowo, jeśli niektóre z naszych najważniejszych potrzeb nie zostaną zaspokojone, możemy nie być w stanie zrobić postępu i zaspokoić innych naszych potrzeb. To może pomóc wyjaśnić, dlaczego możemy czuć się „utknięci” lub brak nam motywacji. Możliwe, że nasze najbardziej krytyczne potrzeby nie są zaspokajane, co uniemożliwia nam bycie najlepszą możliwą wersją nas samych. Zmiana tego wymaga spojrzenia na to, czego potrzebujemy, a następnie znalezienia sposobu, aby to uzyskać.
Co znajduje się na szczycie hierarchii potrzeb Maslowa?
Samorealizacja jest na szczycie hierarchii potrzeb Maslowa. Ta potrzeba odnosi się do chęci osiągnięcia pełnego potencjału. Według Maslowa tę potrzebę można zaspokoić dopiero po zaspokojeniu wszystkich pozostałych potrzeb. Chodzi więc o potrzeby fizjologiczne, potrzeby bezpieczeństwa, potrzebę miłości i przynależności oraz potrzeby szacunku.
Jakie są niektóre słabości teorii Maslowa?
Niektórzy krytykują hierarchię potrzeb Maslowa na tej podstawie, że nasze potrzeby nie zawsze istnieją w formie piramidy lub że jedna potrzeba jest ważniejsza od drugiej. Istnieje również obawa, że jego idea samorealizacji nie może zostać przetestowana. Inni sugerują, że teoria Maslowa jest słaba, ponieważ opierała się na badaniach, które zostały błędnie przypisane lub utraciły pierwotną koncepcję badaną.
Ile poziomów jest w piramidzie potrzeb Maslowa?
W piramidzie Maslowa jest pięć poziomów. Dwa dolne poziomy to potrzeby fizjologiczne i potrzeby bezpieczeństwa, które razem składają się na potrzeby podstawowe. Następne są potrzeby społeczne i związane z szacunkiem – określane również jako potrzeby psychologiczne. Potrzeby samorealizacji są na najwyższym poziomie piramidy Maslowa. Mówi się, że ktoś, kto jest samorealizujący się, osiąga (lub dąży) do swojego pełnego potencjału.
